Właściciele i posiadacze określonych pojazdów ciężkich, których DMC przekracza 3,5 tony, są zobligowani do tego, by każdego roku płacić od nich podatek, nazywany podatkiem od środków transportowych. Czym dokładnie jest podatek od środków transportowych i na jakich zasadach należy go uiszczać?
Podatek od środków transportowych jest jednym z podatków lokalnych, przewidzianych w przepisach ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Wysokość podatku od środków transportowych określa, w drodze uchwały, każda rada gminy z osobna. Jest ona jednak związana zarówno stawkami minimalnymi, jak i maksymalną stawką roczną podatku od jednego środka transportowego. Podatek od środków transportowych zasila tym samym budżet samorządów terytorialnych (płaci się go na rachunek właściwego urzędu gminy), a to, z jakim obciążeniem będzie on wiązać się dla przewoźnika, pozostaje uwarunkowane miejscem siedziby jego firmy lub miejscem jego zamieszkania oraz rodzajem posiadanych pojazdów.
Kogo dotyczy podatek od środków transportowych?
Do opłacania podatków od środków transportowych zobowiązane są osoby fizyczne i osoby prawne będące właścicielami środków transportowych o DMC powyżej 3,5 tony, w tym ciągników siodłowych i balastowych, przyczep i naczep, a także autobusów. Szczegółowy wykaz wszystkich środków transportowych podlegających obowiązkowi podatkowemu znajduje się w art. 8 ww. ustawy. W tym miejscu warto zasygnalizować, iż nie od wszystkich pojazdów, których DMC jest większa niż 3,5 tony, należy opłacać podatek od środków transportowych. Wyłączenie dotyczy m.in. pojazdów zabytkowych i pojazdów specjalnych.
Ustawa ta jak właścicieli traktuje również jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, na które środek transportowy jest zarejestrowany, oraz posiadaczy środków transportowych zarejestrowanych w Polsce jako powierzone przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi polskiemu.
W jakim terminie płaci się podatek od środków transportowych?
Moment powstania obowiązku podatkowego przypada od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportowy został zarejestrowany w Polsce, a w przypadku nabycia środka transportowego już zarejestrowanego – od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportowy został nabyty.
Płatność podatku od środków transportowych jest co do zasady rozłożona na dwie raty. Podatek ten płaci się bez wezwania, proporcjonalnie do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie:
- do dnia 15 lutego (I rata) oraz
- do dnia 15 września (II rata) każdego roku.
Gdyby jednak obowiązek podatkowy powstał po dniu 1 lutego, ale przed dniem 1 września danego roku, I ratę płaci się w ciągu 14 dni od dnia powstania obowiązku, a drugą – do dnia 15 września danego roku.
Jeżeli natomiast obowiązek podatkowy powstał od dnia 1 września danego roku, podatek od środków transportowych powinno zapłacić się w całości (jednorazowo), do 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Należy pamiętać, że w przypadku, gdy obowiązek podatkowy powstanie lub wygaśnie w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek.
Z obowiązkiem zapłaty podatku od środków transportowych wiąże się również obowiązek składania deklaracji na podatek od środków transportowych, w terminie do 15 lutego, lub, jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu – w ciągu 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku. Deklarację podatku od środków transportowych składa się na druku DT-1 wraz z załącznikiem DT-1/A, przy czym na jednym załączniku DT-1/A można zawrzeć informacje tylko o trzech środkach transportowych. Jeśli jest ich więcej, konieczne będzie złożenie odpowiednio większej liczby dokumentów.
Ile wynoszą stawki maksymalne i minimalne podatku od środków transportowych?
Wysokość podatku od środków transportowych jest ograniczona zarówno stawkami minimalnymi, jak i stawkami maksymalnymi, które ulegają przeliczeniu na każdy kolejny rok podatkowy. Inaczej przelicza się jednak stawki maksymalne, a inaczej minimalne.
Górne granice stawek obowiązujące w danym roku podatkowym, zmieniają się w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszego półrocza roku, w którym stawki ulegają zmianie, w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego. Wskaźnik cen ustala się na podstawie komunikatu Prezesa GUS ogłoszonego w „Monitorze Polski” w terminie 20 dni po upływie pierwszego półrocza.
Stawki minimalne ulegają natomiast przeliczeniu na następny rok podatkowy zgodnie z procentowym wskaźnikiem kursu euro na pierwszy dzień roboczy października danego roku w stosunku do kursu euro w roku poprzedzającym dany rok podatkowy. Odbywa się to na podstawie kursu wymiany euro i walut krajowych opublikowanego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Jeżeli jednak wskaźnik jest niższy niż 5%, stawki minimalne nie ulegają zmianie w następnym roku podatkowym.
Ważne: Obecnie obowiązujące w roku 2024 stawki maksymalne i minimalne podatku od środków transportowych znajdują się odpowiednio w: obwieszczeniu Ministra Finansów z dnia 21 lipca 2023 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2024 oraz obwieszczeniu Ministra Finansów z dnia 12 października 2023 r. w sprawie stawek minimalnych podatku od środków transportowych obowiązujących w 2024 r.
Wysokości tych stawek będą zróżnicowane, w szczególności z uwzględnieniem DMC pojazdu, a także liczby miejsc do siedzenia, wpływu na środowisko, czy też roku produkcji.
Źródło:
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP20230000774
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP20230001132
